
Jazeker, design kan helpen om veiliger te werken, stelt industrieel ontwerper en innovator Ingeborg Griffioen. De inrichting van de omgeving beïnvloedt volgens haar namelijk voor een belangrijk deel ons handelen.
Ingeborg Griffioen leidt sinds 2005 ontwerpstudio Panton (13 medewerkers) en is visiting professor bij de faculteit Industrial Design Engineering aan de TU Delft.
Laat een opdrachtgever zelf een situatie ervaren
Soms laat Griffioen een opdrachtgever zelf een situatie ervaren. Dan plaatst ze de directeur van een ziekenhuis in de rol van een oudere patiënt die moeilijk ter been is. En die met zijn dochter in de auto naar het ziekenhuis komt. Het regent. Griffioen: “Wat moet dochter doen, vraag ik dan. De auto parkeren en een heel eind teruglopen met pa? Of de auto bij de deur zetten? Die mag daar niet blijven staan. Pa in de regen afzetten en de auto parkeren? Dan komt dochter terug en is pa verdwenen, want die is natuurlijk niet daar in de regen blijven staan.
Omgeving bepaalt voor belangrijk deel ons gedrag en handelen
Griffioen wil een directeur op die manier zelf laten zien dat de inrichting van de omgeving voor een belangrijk deel ons gedrag en handelen bepaalt. Dat strekt voor haar verder dan de ingang en parkeerplaats van het ziekenhuis. Design gaat voor Griffioen over een consistente lijn door producten, informatie en communicatie, e-health, processen, omgevingen (gebouw en interieur) en identiteit. “Door slechte bewegwijzering komen patiënten soms al gestrest aan op de plek waar ze een behandeling moeten ondergaan. Of te laat. Met haar ontwerpstudio wil ze de zorg zowel intuïtiever als effectiever maken.
Creatieve oplossingen zijn niet structureel
Volgens Griffioen is er in de gezondheidszorg steeds meer aandacht voor kostenbeheersing en veiligheid van patiënten en medewerkers. Maar de invoering van maatregelen, zoals goed bedoelde richtlijnen voor veiligheid, valt zwaar. “De grootste fout is dat zorgverleners processen binnen de zorg niet meer als zodanig kunnen overzien. Vanuit bevlogenheid en betrokkenheid met patiënten bedenken zij dan ter plekke creatieve oplossingen. De focus ligt daarbij te veel op details die men niet meer in samenhang beziet. Het zijn geen structurele oplossingen, en dat leidt tot inefficiëntie. Het kan zelfs gevaarlijk zijn als iemand niet weet wat de volgende in de keten gaat doen.”
Design kan een belangrijke bijdrage leveren aan veilig gedrag. Het kan vaak zoveel simpeler, leuker én mooier
Industrieel ontwerper en innovator Ingeborg Griffioen
Design kan een flinke bijdrage leveren aan veilig gedrag
Quick fixes leveren volgens Griffioen soms meer gevaar op dan het echt doorgronden van een probleem. Ook buiten de zorg. Als mensen niet het juiste, veilige gedrag vertonen, hoeft dat niet altijd een kwestie van onwil te zijn, wil ze maar zeggen. “Het kan ook om iets anders gaan. Je kunt met goede producten, heldere instructies, motivatie en een doordachte inrichting van de hele omgeving vaak veel meer bereiken dan met protocollen, checklists en trainingen. Design kan een belangrijke bijdrage leveren aan veilig gedrag. Design is heel breed. Het kan vaak zoveel simpeler en leuker. En nog mooier ook.”
> Dit is een samenvatting van het artikel ‘Inrichting bepaalt gedrag’ van Walter Baardemans. Het volledige artikel leest u in Vakblad Arbo 7/8-2016.