Met de nul-ongevallenvisie ligt de weg open naar een ‘commitmentstrategie’ voor veiligheid. Arbo-instituten uit zeven EU-landen onderzochten onder leiding van TNO bij 27 bedrijven wat dit betekent.
Kern van de nul-ongevallenvisie (NOV) is dat bedrijven vrij van (ernstige) ongevallen behoren te zijn, dat dit zal bijdragen aan een goede bedrijfsvoering en dat alle leden van de organisatie, het hoogste management voorop, zich daarvoor inzetten
Van nul ongevallen naar commitment voor veiligheid
De nul-ongevallenvisie opent de weg naar een ‘commitmentstrategie’ voor veiligheid. Topmanagement commitment en leiderschap is een basiskenmerk, terwijl de cultuur wordt gekenmerkt door het persoonlijk commitment van (vrijwel) alle leden van de organisatie. Daarvoor zijn technische en organisatorische innovaties en leerprocessen noodzakelijk.
Onderzoek onder 27 bedrijven met zero accident-beleid
Omdat over de praktijk hiervan weinig bekend is, namen arbo-instituten uit zeven EU-landen onder leiding van TNO het initiatief voor een onderzoek op dit gebied. Bij het onderzoek waren in totaal 27 bedrijven betrokken. Het onderzoek vond plaats bij bedrijven die expliciet streven naar nul (ernstige) ongevallen. De focus lag op commitment, communicatie, cultuur en leren in relatie tot veiligheid. De onderzoekers gebruikten een combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden: vragenlijsten, interviews en workshops.
Belangrijkste bevindingen in een notendop
- In alle 27 deelnemende bedrijven was het commitment voor de verbetering van veiligheid zeer groot.
- Goede veiligheidscommunicatie is erg belangrijk. Succesfactoren: specifieke veiligheidsprogramma’s, regelmatig delen van relevante nieuwe informatie, goede communicatie door direct leidinggevenden en tussen medewerkers onderling.
- De veiligheidscultuur in alle 27 bedrijven was goed op de vier dimensies van veiligheid volgens de gebruikte PEROSH ZAV Survey. NOV-bedrijven scoorden beter op drie van de vier dimensies: prioriteit van veiligheid in de praktijk, empowerment van medewerkers en een rechtvaardige cultuur (gericht op oorzaken, niet op schuldigen).
- Leren van ervaringen (ook die van andere bedrijven en uit andere sectoren) en van elkaar is belangrijk. En ook: structurele aandacht voor communicatie rondom incidenten en ongevallen, en voor zaken die wél goed gaan.
En de sleutels tot succes zijn …
Het streven naar ongevalsvrije productie vergt inspirerende en innovatieve benaderingen voor de verbetering van veiligheid, naast doorontwikkeling van meer traditionele veiligheidspraktijken. Het onderzoek laat zien dat een sterke commitment, een goede veiligheidscommunicatie en een rechtvaardige en lerende veiligheidscultuur met veel betrokkenheid de sleutels zijn tot succes.
> Dit is een beknopte samenvatting van het artikel ‘De nul houden’ van Gerard Zwetsloot. Alles lezen over hoe u van een nul-ongevallenvisie naar commitmentstrategie komt? U vindt het volledige artikel in Vakblad Arbo 7/8-2016.
> TIP: Meer grip op gedrag met resilience? Zet de Praktijkdag Grip op gedrag alvast in uw agenda: 22 november 2016.